Хандаи тифлону шодии модарон, тараққиёту пешравӣ ва ободии кишвар маҳз дар зери ду мафҳум – сулҳу ваҳдат ниҳонанд. Ваҳдат ба инсонҳо ҳамфикрию ягонагӣ, дӯстиву бародарӣ ва меҳру шафқат меорад. Маҳз ваҳдат аст, ки моро ба мақсаду орзуҳои нек мерасонад. Ваҳдат аст, ки инсониятро ба ҳам мепайвандад, то дар ҳалли мушкилоти ҳаёт якҷоя камар бандад.

Агар ба солҳои 90-уми асри гузашта назар андозем, мебинем, ки маҳз бо кӯшишу талошҳои Пешвои миллат, муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон мо ба ваҳдати миллӣ расидем. Кӯшишу ғайрат, ҷидду ҷаҳд, саъю талошҳои Сарвари ғамхору дурандеш бароямон сулҳу ваҳдату шодию фараҳ овард. Борҳо аз суханрониашон шунидаем, ки мегуфтанд: «То нафаси охирин аз Ватан маҷбуран гурехташудагонро ба Ватан барнагардонам, худамро ҳамчун Президент ором ҳис намекунам».

Бо мақсади барқарор намудани сохти конститутсионӣ моҳи ноябри соли 1992 дар шаҳри бостонии Хуҷанд Иҷлосияи XVI - уми Шӯрои Олии мамлакат даъват гардид ва дар назди вакилон масъалаи ҳалли мусолиматомези муноқишаҳои сиёсии тарафҳои даргир гузошта шуд. Бо гузашти бисту панҷ сол бо возеҳияти тамом дарк менамоем, ки Иҷлосияи XVI - уми Шӯрои Олӣ дар сарнавишти миллати мо чӣ нақши муҳим бозид. Он зимоми давлатдориро ба марди бонангу ватандӯст, Президенти кишвар, муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон вогузошт. Ба назари аввал иҷрои нақшаҳое, ки дар он иҷлосияи таърихӣ ба хотири оштии миллӣ ва таъмини сулҳи деринтизор кашида шуданд, ғайриимкон менамуд. Зеро оташи ҷанг аланга мезад ва кишвар харобазор гашта, садҳо ҳазор шаҳрвандони мо дур аз Ватан сарсону саргардон умр ба сар мебурданд. Вазъият боз аз он сабаб печидаву мураккаб буд, ки сохторҳои асосии ҳокимияти давлатӣ пурра фалаҷ гардида буданд. Ҳукумати Тоҷикистон таҳти сарварии марди хирадманд Эмомалӣ Раҳмон дар баробари амалӣ намудани ҳамаи тадбирҳо, ба эътидол овардани вазъи сиёсии кишвар ва хомӯш сохтани ҷанги шаҳрвандӣ, ба барқарор кардани фаъолияти сохтору мақомоти фалаҷгардидаи ҳокимияти давлатӣ шуруъ намуд. Баъди панҷ соли мухолифати мусаллаҳона Созишномаи умумӣ дар бораи истиқрори сулҳ ва ризоияти миллӣ дар Тоҷикистон ба имзо расид, ки дастоварди нодири халқи тоҷик дар даврони истиқлолият мебошад ва ҳоло таҷрибаи сулҳофарии тоҷикон аз ҷониби ҷомеаи ҷаҳонӣ эътироф гардида, ба мактаби омӯзиш табдил ёфтааст.

Маҳз дар ҳамин давра бо ташаббуси Пешвои миллат, муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон ташаккули ҷомеаи шаҳрвандӣ, ки тамоми халқу миллатҳои мутамаддин барои эъмори он талош меварзанд, шуруъ шуд. Имрӯз аз ҷониби Ҳукумати кишвар барои рушду такомули ҷомеаи шаҳрвандӣ ва дар ин замина таъмин намудани фаъолияти озодонаи ҳизбу созмонҳо ва воситаҳои ахбори омма тамоми имкониятҳо фароҳам оварда шуданд. Ба шарофати мустақилият халқи мо соҳиби рамзҳои давлатӣ – Парчам, Нишон ва Суруди миллӣ гардид. Асосҳои сохтори конститутсионӣ, рукнҳои нави идоракунии давлат, меъёрҳои танзимкунандаи ҳаёти иқтисодиву иҷтимоӣ ва фарҳангии кишвар муқаррар гардида, асъори миллӣ ба муомилот бароварда шуд. Яке аз рукнҳои асосии давлатдории мустақил – Артиши миллӣ, таъсис ёфта, ҳифзи сарҳади давлатӣ таҳти назорати онҳо қарор дода шуд.

Мардуми тоҷик маҳз бо файзу баракати истиқлолият ва ваҳдат ба давлатдории миллӣ ва эъмори ҷомеаи демократӣ расид.
Ҳар қадар, ки аз ин санаи тақдирсоз фосилаи бештар тай мешавад, аҳамияти бузургу сарнавиштсози ин ду мафҳуми барои давлату халқи Тоҷикистон муқаддас ҳамон қадар равшантар мегардад.

Хоҷазода Ҷонибек Абдураҳим, прокурори ҳарбии шуъбаи назорати умумии Сарпрокуратураи ҳарбии Тоҷикистон, капитани адлия