ҶАВОНОН
Ҷумъа 27 Декабр 2024 08:36
6996
Маҳз бо шарофати Истиқ-лолияти давлатӣ дар кишвар ба татбиқи сиёсати давлатии ҷавонон таваҷҷуҳи хосса зоҳир гардид ва шурӯъ аз соли 1998 бо мақсади баланд бардоштани мақоми ҷавонон дар ҷомеа 23 - май ҳамчун Рӯзи ҷавонони Тоҷикистон таҷлил мегардад. Дар мавриди нақш ва мақоми ҷавонон дар ҷомеа, ҷараёни амалигардии сиёсати давлатии ҷавонон ва дигар масъалаҳои марбути соҳа бо Назарзода Ризо, муовини аввали раиси Кумитаи кор бо ҷавонон ва варзиши назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон суҳбате оростем, ки фишурдаи он пешкаши хонанда мегардад.

- Дар оғози суҳбат мехостем ба мафҳум ё истилоҳи худи “ҷавонон” равшанӣ андозед.

- Доираи мавзӯи ҷавонон хело фароху васеъ буда, дар навбати аввал ҷавонон як гурӯҳи иҷтимоию демографӣ маҳсуб меёбанд. Ҳамзамон ба ин, ҷавонон аз лиҳози нуфуз қишри васеи ҷомеа ва аз лиҳози хусусият табақаи ҳассоси ҷомеа маҳсуб меёбанд. Дар баробари ин, ҷавонон дар ҳама давру замон неруи пешбарандаву бунёдкор, қишри такомулдиҳанда ва созандаи ҷомеа ба шумор мераванд. Ҳамин аст, ки Сарвари давлат ҷавононро “ояндаи кишвар, қувваи бузурги пешбаранда ва омили муҳими рушди ҷомеа” баҳогузорӣ менамоянд.

- Пош хӯрдани Иттиҳоди Шӯравӣ дар баробари дигар соҳаҳо ба фаъолияти сохторҳои ҷавонон низ таъсири худро расонид ва дар кишварамон шурӯъ аз соли 1991 Иттифоқи ҷавонони Тоҷикистон ҳамчун вориси комсомол ба фаъолият шурӯъ намуд. Ҷараёни амалигардии сиёсати давлатии ҷавонон дар солҳои аввали соҳибистиқлолии кишвар чӣ гуна буд?

- Чи тавре аз таҳлилу омӯзиши минбаъдаи ҳаракати ҷавонон бармеояд, нимаи дуюми солҳои 80-уми асри гузашта ҷомеаи ҷаҳонӣ эътироф кард, ки мушкилоти ҷавононро аз мушкилоти дигари ҷомеа ҷудо кардан номумкин аст. Таҳлили мантиқии ин гуфтаҳо дар он исбот гардид, ки СММ соли 1985-ро “Соли байналмилалии ҷавонон” эълон дошт ва бори аввал дар ҳуҷҷатҳои ин созмони бонуфуз дарҷ гардид, ки афзоиши ҷавонони кураи замин ба мушоҳида мерасад ва дар ин замина, ин ташкилоти бонуфуз аз кулли давлатҳо даъват ба амал овард, ки барои беҳбуди ҳаёти ҷавонон тадбирҳои дахлдорро амалӣ созанд. Боиси хурсандист, ки ҳамагӣ пас аз шаш моҳи соҳибистиқлолӣ – 13 марти соли 1992 Тоҷикистон миёни кишварҳои собиқ шӯравӣ яке аз аввалинҳо шуда қонуни асосии ҷавононро қабул намуд.

Иттифоқи ҷавонони Тоҷикистон шурӯъ аз соли 1991 барои заминагузориву татбиқи сиёсати давлатии ҷавонон корҳои басо шоёнро анҷом дод. Ин ташкилот пеш аз ҳама ҷавонони ташаббускору ватандӯстро дар атрофи худ муттаҳид намуда, оид ба пуштибонӣ кардан аз ҳадафҳои созандаи Ҳукумати ҷумҳурӣ дар ҷодаи истиқрори сулҳу ваҳдат ва ягонагӣ садо баланд намуд. Аз рӯзҳои аввали фаъолияти худ ташкилот шиори худро “Барои ваҳдат ва пешрафти Тоҷикистон” муқаррар намуда, барои ҷалби ҷавонони кишвар ба муттаҳидиву ягонагӣ бисёр амалҳои наҷибро анҷом дод. Дар бораи тадбирҳои анҷомдодаи ИҶТ танҳо овардани ҳамин далел кифоя аст, ки маҳз бо ибтикори ин ташкилоти бонуфуз дар солҳои ҳассоси ҷанги шаҳрвандӣ се мулоқоти таърихии Роҳбари давлат бо намояндагони ҷавонон (солҳои 1993, 1994, 1997) доир гаштанд, ки дар он шароит ҳар кадоме аз ин мулоқотҳо аҳамияти басо арзишманд ва созгор доштанд. Соли 1997 зимни вохӯрӣ бо ҷавонон Сарвари давлат дар бораи таъсиси сохтори давлатии ҷавонон – Кумитаи кор бо ҷавонон мужда расониданд.

Волотар ва арзишмандтар он аст, ки соли 1994 нахустин маротиба муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон маҳз ба намояндагӣ аз номи Иттифоқи ҷавонони Тоҷикистон ба мансаби Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон пешбарӣ гардиданд.

- Дар мавриди иқдомҳои нахустини Кумитаи кор бо ҷавонон чӣ чиз метавон гуфт?

- Он солҳо Кумитаи кор бо ҷавонон якҷо бо ИҶТ ҷавонони ташаббускору ватандӯстро дар атрофи худ муттаҳид намуда, оид ба пуштибонӣ кардан аз Ҳукумати конститутсионӣ дар ҷодаи истиқрори сулҳу ваҳдат ва ягонагӣ, ҳифзи арзишҳои истиқлолияти давлатӣ садо баланд намуд. Дар ҷавоб ба муроҷиати роҳбарияти олии кишвар дар мавриди пуштибонӣ аз нақшаҳои Ҳукумати ҷумҳурӣ ҳазорон нафар ҷавон дар сафҳои сохторҳои қудративу низомӣ, ташкилотҳои давлативу ҷамъиятӣ, муассисаҳои таълимиву истеҳсолӣ омодагии худро барои ҳифзи сохти конститутсионӣ ва пешрафти кишвар изҳор доштанд. Илова ба ин, тавре аз маълумотҳои расмӣ ва таҳлили коршиносон бармеояд, фестивалу дигар чорабиниҳое, ки солҳои 1993-2000-ум бо ибтикори ИҶТ ва Кумитаи кор бо ҷавонон баргузор шуданд, барои якдиливу ҳамбастагии ҷавонони тамоми кишварамон нақши калон бозиданд. Аз ҷумла, соли 1997 бо ширкати зиёда аз 300 нафар ҷавонони ҳама минтақаҳои кишвар дар вилояти Суғд таҳти унвони “Бароят сулҳ мехоҳам, Тоҷикистон” Фестивали дӯстии ҷавонони Тоҷикистон доир гардид. Ин анъанаи муҳими сиёсиро идома дода, соли 2000-ум намояндагони ҷавонони кишвар зери шиори “Баҳри сулҳ ва дӯстии ҷавонони Тоҷикистон” дар вилояти Бадахшон ҷамъ омаданд ва ба ҳамин минвол чунин ҳамоишу фестивалҳои дӯстӣ дар тамоми минтақаҳои ҷумҳурӣ он давра дар ҳаёти ҷавонон такони ҷиддӣ бахшиданд. Дар маҷмуъ, бо шарофати ин чорабиниҳо насли наврас имкон пайдо намуд, ки аз рӯзгори ҳамдигар бештар огаҳӣ пайдо намоянд ва ба ин васила ин тадбирҳо барои муттаҳидшавию якдилии ҷавонон заминаи мусоид фароҳам овард.

- Талошҳои кумита дар солҳои баъдӣ чӣ гуна буд ва он бо чӣ асос меёбад?

- Дар маҷмуъ, имрӯз бобати дастгирии иҷтимоии ҷавонон, ҷалби онҳо ба корҳои манфиатбахш, таъмини ҷавонон бо ҷойҳои кории мувофиқ, фароҳам овардани шароит барои ташаккули фарҳанги сиёсию маърифати ҳуқуқии ҷавонон, дастгирии соҳибистеъдодҳо, дар маҷмуъ барои иштироку фаъолияти ҷавонон дар ҳаёти иҷтимоиву иқтисодии кишвар ҳамаи шароитҳо фароҳам ва тадбирҳои пайваста роҳандозӣ мегарданд.

Чуноне ки ба ҳамагон маълум аст, дар солҳои баъдӣ дастгирии Ҳукумати кишвар барои ин соҳа чандин баробар афзоиш ёфт ва дар ин замина кумита низ корҳои назаррасеро ба анҷом расонид. Таъсиси Шӯрои миллии кор бо ҷавонон дар назди Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон (27 майи соли 2015) ва дар заминаи он эълон гардидани соли 2017 Соли ҷавонон идомаи мантиқии сиёсати ҷавонпарваронаи Пешвои муаззами миллат дар роҳи устувор гардонидани мавқеи ҷавонони тоҷик дар ҷомеаи Тоҷикистон ва ҷаҳон маҳсуб меёбад.

- Имрӯз ҷавонони кишвар ҳамоишу чорабиниҳои оммавӣ ва дигар ташаббусу тадбирҳои худро зери шиори “Ҷавонон пайрави Пешвои миллат!” анҷом медиҳанд, ки аз мавқеи ҷавонони ватандӯсту меҳанпараст гувоҳӣ медиҳад. Ташаббусу иқдомҳои имрӯзаи ҷавонон ва умуман нақш ва мавқеи онҳоро чӣ гуна арзёбӣ менамоед?

- Иқдому ташаббусҳои ҷавонони имрӯзаамон шоёни таҳсинанд. Аз ҷумла, бо роҳнамоии Кумитаи кор бо ҷавонон ва варзиш имрӯз силсилаи чорабиниҳои гуногун таҳти унвони “Ҷавонон пайрави Пешвои миллат!” доираи васеи ҷавононро фаро гирифта, ба худ хусусияти анъанавӣ гирифтааст. Тадбири мазкур як навъ муроҷиат, як навъ изҳороти ҷавонон ба дигар ҳамсолонашон, нишони шукргузории насли ҷавон, нишони эҳтиром ба дастовардҳои арзишманди даврони соҳибистиқлолӣ мебошад, ки дар маҷмуъ аз сиёсати хирадмандонаи Пешвои муаззами миллат сарчашма мегиранд.

- Бархе аз ҳамдиёрон, аз ҷумла насли калонсол нисбати ҷавонон нигоҳи дигар доранд: одитарин хатову камбудии ҷавононро, ки дар асл онҳо ангуштшуморанд, доғи ҷомеа мешуморанд. Дар ин маврид чӣ андеша доред ва ба он тоифа ҷавононе, ки дар зиндагӣ роҳгум мезананд, чӣ маслиҳат медиҳед?

- Ҳанӯз чанд сол қабл Пешвои муаззами миллат зимни вохӯрӣ бо ҷавонон аз баланд гаштани сатҳи худшиносиву рафтору кирдори ҷавонон изҳори қаноатмандӣ намуда буданд ва имрӯз низ аз мавқеи созанда доштани насли ҷавон пайваста ёдоварӣ менамоянд. Дар воқеъ, имрӯз шоҳиди он мегардем, ки бисёр вақт ҷавонон мавриди танқиду таҳқири ноҷову беасос мегарданд. Яке аз вазифаҳои муқаддас ва қарзи инсонии падару модарон, омӯзгорону мураббиён, зиёиён ва умуман аҳли ҷомеа ин аз ҳар гуна амалу рафтори ноҷо дур ва ба роҳи дуруст ҳидоят кардани наврасон ва ҷавонон мебошад. Вале ба ҷойи ин, баъзан танқиди бамавриду бемавриди ҷавонон ва шикоят аз онҳо ба назар мерасад. Баъзан ҳатто калонсолону рӯзгордидагон ба ҷойи тарбияи ҷавонон танқид кардани онҳоро одати худ қарор додаанд. Чунин шахсон гоҳо ҳикмати халқро фаромӯш мекунанд, ки “ҳар чӣ киштӣ, ҳамон медаравӣ” гуфтаанд. Мо набояд аз диди танқиду таҳқир ба ҷавонон нигарему ба одитарин хатоҳояшон баҳои манфӣ диҳем, балки баръакс маслиҳатҳои некро барояшон дареғ надорем. Аслан кулли ҷавонони мо созандаанд, танҳо онҳоро дуруст роҳнамоӣ созем, на ин ки монеаи муваффақияташон гардем.

- Дар интиҳо таманниёти Шумо ба ҷавонон ва хонандагони сершумори рӯзнома.

- Ҷавонони иззатманд бояд фаромӯш насозанд, ки мурод аз зиндагӣ ин накӯӣ кардан ба мардум, дили пок доштан, хоксорӣ, фурутанию хайрандешист. Ҷавонон бояд худкор бошанд, ақлу хирадро ба кор андозанду фақат дуои падару модарро гиранд, хоксору меҳнатдӯст бошанд. Кибру ғурур хоси ҷавонмард нест, балки бонангу номус, пурсабру ботамкин бошанд. Аз ҳама муҳимтар, вақтро аз даст надода, ҳар қадар метавонанд, касбу ҳунар омӯзанд, зеро ба фармудаи Саъдии бузургвор “Ҳунар чашмаи зоянда ва гавҳари поянда аст. Агар ҳунарманд аз давлат бияфтад, боке нест, зеро ҳунар худ давлат аст”.

Дар маҷмуъ, он чизе ки Ватан ба мо додааст, шукри он кунем, инсон бо Ватан зинда аст, Меҳани мо модари мо аст ва мо дар оғӯши пурмеҳри ӯ ба воя расидаем. Тоҷикистон хонаи умеди мост. Шукри Тоҷикистони биҳиштосо намоему дар атрофи сиёсати дурбинонаи Пешвои муаззами миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон ҳамеша сарҷамъу муттаҳид бошем.

Мусоҳиб, Мавлон ШАРИФОВ, узви ИЖТ

Эзоҳи худро нависед



Рамзҳо дар расм