Ману Зумрад дар як донишгоҳ таҳсил мекардем. Ҳамкурс набудем, аммо аз он ки дар як бино дарсҳоямон мегузашт, зуд-зуд бо ҳам рӯ ба рӯ мешудем. Дар роҳравҳо агар ҳамдигарро медидем, салом дода, аҳволпурсӣ ҳам мекардем.

Дар аввалин дидор ба ин духтар меҳр баста будам.

Ман аз деҳот омада будам. Табиист, ки писарон ва духтарони деҳотӣ бисёр шармгин мешаванд. Аз ин қатор ман низ истисно набудам. Рӯз аз рӯз ба Зумрад меҳрам зиёд мешуд. Гуфтани ин розро ба Зумрад тасаввур карда наметавонистам. Танҳо дӯсташ медоштаму ин дӯстдориро пеши худ ҳамчун амонат нигоҳ медоштам. Соли 2011 донишгоҳро хатм мекардем. Зумрад бошад, дар курси чаҳорум мехонд. Барои хатми донишгоҳ як соли дигар монда буд. Ҳазор роҳу тадбир барои фаҳмонидани ишқам меҷустам, аммо ҳеҷ роҳе пайдо карда наметавонистам.

Иттифоқан ҳамон сол баъди супоридани имтиҳонҳои нимсолаи аввал, барои дуруст кардани ҳуҷҷатҳои таҷрибаомӯзӣ ба бинои марказии донишгоҳ равон будам. Аз гузаргоҳи зеризамнии назди маркази савдои “Садбарг” мегузаштам, чашмам ба Зумрад афтод, ки бо як писару дугонааш назди гулфурӯш рост меистоданд. Ӯ бо дугонааш суҳбат менамуд, писари ҳамроҳашон бошад, сӯи гулҳо даст дароз карда, нархи гулҳоро мепурсид. Бар хилофи рӯзҳои дигар дар он ҷо ҷавонписарҳо хеле зиёд буданд. Ҳайрон шудам: “Чӣ гап бошад, ки ин қадар одам ин ҷо ҷамъ шуда, гул харидорӣ мекунанд” гуфтам ба худ. Албатта, ман дар бораи 14 феврал – Рӯзи ошиқон каму беш иттилоъ доштам. Аммо он рӯз, ҳатто таърихи рӯз дар хотирам набуд. Аз роҳгузаре, ки ҳамакнун гул харида буд, пурсидам:

- Бубахшед, бародар, имрӯз ягон ҷашн аст, ки ҳама гул харида истодаанд?

- Имрӯз Рӯзи ошиқон аст, - кутоҳ ҷавоб дода, аз пешам рафт.

“Рӯзи ошиқон будааст, аммо Зумрад ин ҷо чӣ кор мекунад? Бо ягон баҳона рафта маълум карданам лозим”, - андешидам. Наздиктар рафтаму худро ба нодонӣ зада, пурсидам:

- Салом Зумрад. Магар ягон ид аст...?

Суханамро бурида гуфт:

- Бале, аммо ман танҳо барои ҳамроҳӣ омадам.

Намедонам тасодуф буд ва ё чизи дигар, беихтиёр ҷониби гулфурӯш равон шудам:

- Холаҷон, ана, он гули садбарги сурхи калонро ба ман диҳед, - гуфтам ба зани гулфурӯш.

- Гир писарам, бо навиштаҷот 28 сомонӣ, - зан ба ман хитоб кард.

Гулро ба Зумрад бо андоми хиҷолатзада ва шарми зиёд дароз кардаму гуфтам:


- Ин рӯзро чор сол шуд интизорам. Рӯзи ошиқон муборак!

Аз ҳамон рӯз ба баъд муносибати мо ранги дигар гирифт. Ин ки ин ҷашн чӣ таърихеро дар худ дорост, бароям аҳамият надорад. Муҳим ин ки маҳз бо шарофати ҳамин рӯз инак панҷ сол мешавад, ки бо нафари дӯстдоштаам оила барпо намудаму зиндагиам хушу хурсандона мегузарад. Ба ин рӯз эҳтироми хоса дорам ва ҳар сол онро ҷашн мегирам...

Навиштаи дар боло оварда, ҳаёти Қодир ном як нафарест, ки Рӯзи ошиқон сабаб шудаву бо духтари дилхоҳаш оила барпо кардааст. Баҳром Ниёзов, ки ҳамакнун бояд оиладор шавад, тарафдори дигари ин ҷашн мебошад. Ба гуфтаи ӯ, пешвоз ва ё ҷашн гирифтани ин рӯз ба худи кас вобаста аст: “Чӣ ҷои бадӣ дорад, ки як мард барои зан ва ё дӯстдоштааш дар ин рӯз як дона гул тӯҳфа намояд? Бигузор аз оила барпо карданашон чанд муддат гузашта бошад. Муҳим ин ки ба ин васила муҳаббати байни ду дилдода боз ҳам зиёд мегардад. Бисёриҳо ин рӯзро чун фарҳанги бегона хонда, аз ҷашн гирифтани он канораҷӯӣ мекунанд. Аммо чӣ гуна ҷашн гирифтани он ба худи шахс вобастааст. Агар он орӣ аз амалҳои шаҳвонию ниятҳои фаҳш бошад, додани як гул ба дӯстдошта чӣ ҷоӣ бегонагию худӣ дорад? Ман тасмим гирифтаам, ки 14 феврал - Рӯзи ошиқонро бо заншавандаам ҷашн гирам”.

Рӯзи ошиқон аслан аз Валентини муқаддас сарчашма мегирад. Доир ба пайдоиши иди Валентин ду ривотяро саҳеҳ медонанд. Аввалиро ба роҳибе бо номи Валентин марбут медонанд. Ривоят мекунанд, ки дар асри 3 императори Рим Клавдий издивоҷро манъ кард. Ба фикри вай, мардонро мебоист танҳо сарбоз бошанду бас, на шавҳару падар. Вале тибқи ин ривоят, роҳибе бо номи Валентин пинҳонӣ маросими ақди никоҳи ҷавонони ошиқро доир намуд. Вақте сирри ӯ фош гардид, Валентинро ба дор овехтанд. Ба ёди ӯ Рӯзи Валентин боқӣ монд. Қиссаи дуюм аз Валентин ном шахсе ривоят мекунад, ки дар яке аз маҳбасҳои империяи Рим ба духтари нозири маҳбас ошиқ мешавад. Духтари нозир низ ӯро дӯст медорад. Нозир аз ин огоҳ шуда, Валентинро ҳукми қатл медиҳад. Валентин бошад, ба маъшуқааш мактубе фиристода, дар ҳошияи он бо муҳаббат менависад: «Аз Валентини ту!» То имрӯз вақте ошиқон ба дӯстдоштаҳояшон гул тӯҳфа мекунанд, дар варақчаҳо ин шиорро низ менависанд.

Бигзор ин санаро дар мо низ бо покӣ ва меҳру садоқат ҳамчун Рӯзи ошиқон таҷлил намоянд. Дар тақвими сол ин санаро бо номи “Рӯзи ошиқон” дарҷ намуда, бо баҳонаи он аз ғаму ғуссаи зиндагӣ худро барканор намуда, лаҳзае ҳам бошад, худро хушбахт эҳсос намоем.

Ид муборак, ошиқони шайдо! Дӯстдори ҳамдигар бошед!

Хуршед МАВЛОНОВ, “ҶТ”