ИҚТИСОД
Якшанбе 28 Апрел 2024 05:04
Дар шаҳри Турсунзода бо иштироки Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон Эмомалӣ Раҳмон, Раиси иҷроияи Ҷумҳурии Исломии Афғонистон Абдулло Абдулло, Сарвазири Ҷумҳурии Исломии Покистон Муҳаммад Навоз Шариф ва Сарвазири Ҷумҳурии Қирғизистон Сооронбай Жеенбеков ба оғози татбиқи Лоиҳаи минтақавии интиқоли нерӯи барқи CASA-1000 асос гузошта шуд.
Дар вазъияти тантанавӣ роҳбарони кишварҳо ба назди такягоҳи оҳании рамзи ифтитоҳи лоиҳаи минтақавии интиқоли нерӯи барқи CASA-1000 омада, бо калидҳо мурватҳоро ба такягоҳ тоб доданд. Сипас бо пахши тугмаи рамзӣ татбиқи Лоиҳаи минтақавии интиқоли нерӯи барқи CASA-1000 расман оғоз гардид. Баъдан дар ҳамин ҷо вазири энергетика ва захираҳои оби Ҷумҳурии Тоҷикистон Усмоналӣ Усмонзода аз рӯйи лавҳаи омодакарда ҳозиринро бо масири интиқоли нерӯи барқ тибқи лоиҳаи CASA-1000 шинос кард.
Президенти мамлакат Эмомалӣ Раҳмон зимни суханронӣ таъкид дошт, ки маросими имрӯзаи оғози татбиқи лоиҳаи бунёди хатти интиқоли барқи CASA-1000 барои ҳамаи мо ҳамчун рамзи шуруи ҳамкориҳои воқеӣ байни кишварҳои минтақаи фарохи Осиёи Марказӣ ва Ҷанубӣ лаҳзаи хотирмону дорои аҳамияти таърихӣ мебошад.
CASA-1000 аввалин тарҳи муштараки байниминтақавии Осиёи Марказӣ ва Осиёи Ҷанубӣ буда, пайвасти шабакаҳои барқи Ҷумҳурии Тоҷикистон, Ҷумҳурии Қирғизистон, Ҷумҳурии Исломии Афғонистон ва Ҷумҳурии Исломии Покистонро дар бар мегирад. Ин тарҳ норасоии неруи барқро коҳиш дода, дар ташаккули бозори энергетикӣ, ба роҳ мондани ҳамкориҳои тиҷоратии кишварҳои шарик, таъсиси ҷойҳои нави корӣ бо дарназардошти як қатор манфиатҳои иқтисодӣ, иҷтимоӣ ва экологӣ ҳиссагузор хоҳад буд. Асосноккунии техникӣ-иқтисодии лоиҳа соли 2009 анҷом дода шуда, соли 2011 аз нуқтаи назари тиҷоратӣ тасдиқ гардидааст.
Ин тарҳ барои Тоҷикистон ва Қирғизистон дар бобати содироти нерӯи барқи изофӣ дар фасли тобистон ва ба даст овардани даромади воқеӣ имконияти мусоид фароҳам оварда, барои қонеъ намудани талаботи аҳолӣ ва иқтисодиёти Афғонистон ва Покистон бо нерӯи барқи аз ҷиҳати экологӣ тоза хизмат хоҳад кард.
Дар назар аст, ки фурушандагони нерӯи барқ - Тоҷикистон ва Қирғизистон дар моҳҳои май - сентябр то 5 миллиард киловат/соат, аз ҷумла 3 миллиард киловатт/соат аз Тоҷикистон ба харидорон - Афғонистон ва Покистон таҳвил хоҳанд кард.
Маблағи умумии лоиҳа 1 миллиард доллар арзёбӣ мегардад. Барои иҷрои ин тарҳ Тоҷикистон ба миқдори 320 миллион доллари амрикоӣ сармоя ҷалб мекунад. Сармояҳои Қирғизистон 209 миллион, Афғонистон 354 миллион ва Покистон 209 миллион долларро ташкил медиҳад.
Дар назар аст, дар марҳилаи аввал хатти баландшиддати 500-киловаттаи интиқоли неруи барқ аз Даткаи Қирғизистон ба Хуҷанди Тоҷикистон бо дарозии 477 километр бунёд шуда, сипас сохтмони хатти баландшиддат аз Тоҷикистон ба Афғонистон ва аз он кишвар ба Покистон бо дарозии 750 километр оғоз шавад.
Дар вазъияти тантанавӣ роҳбарони кишварҳо ба назди такягоҳи оҳании рамзи ифтитоҳи лоиҳаи минтақавии интиқоли нерӯи барқи CASA-1000 омада, бо калидҳо мурватҳоро ба такягоҳ тоб доданд. Сипас бо пахши тугмаи рамзӣ татбиқи Лоиҳаи минтақавии интиқоли нерӯи барқи CASA-1000 расман оғоз гардид. Баъдан дар ҳамин ҷо вазири энергетика ва захираҳои оби Ҷумҳурии Тоҷикистон Усмоналӣ Усмонзода аз рӯйи лавҳаи омодакарда ҳозиринро бо масири интиқоли нерӯи барқ тибқи лоиҳаи CASA-1000 шинос кард.
Президенти мамлакат Эмомалӣ Раҳмон зимни суханронӣ таъкид дошт, ки маросими имрӯзаи оғози татбиқи лоиҳаи бунёди хатти интиқоли барқи CASA-1000 барои ҳамаи мо ҳамчун рамзи шуруи ҳамкориҳои воқеӣ байни кишварҳои минтақаи фарохи Осиёи Марказӣ ва Ҷанубӣ лаҳзаи хотирмону дорои аҳамияти таърихӣ мебошад.
CASA-1000 аввалин тарҳи муштараки байниминтақавии Осиёи Марказӣ ва Осиёи Ҷанубӣ буда, пайвасти шабакаҳои барқи Ҷумҳурии Тоҷикистон, Ҷумҳурии Қирғизистон, Ҷумҳурии Исломии Афғонистон ва Ҷумҳурии Исломии Покистонро дар бар мегирад. Ин тарҳ норасоии неруи барқро коҳиш дода, дар ташаккули бозори энергетикӣ, ба роҳ мондани ҳамкориҳои тиҷоратии кишварҳои шарик, таъсиси ҷойҳои нави корӣ бо дарназардошти як қатор манфиатҳои иқтисодӣ, иҷтимоӣ ва экологӣ ҳиссагузор хоҳад буд. Асосноккунии техникӣ-иқтисодии лоиҳа соли 2009 анҷом дода шуда, соли 2011 аз нуқтаи назари тиҷоратӣ тасдиқ гардидааст.
Ин тарҳ барои Тоҷикистон ва Қирғизистон дар бобати содироти нерӯи барқи изофӣ дар фасли тобистон ва ба даст овардани даромади воқеӣ имконияти мусоид фароҳам оварда, барои қонеъ намудани талаботи аҳолӣ ва иқтисодиёти Афғонистон ва Покистон бо нерӯи барқи аз ҷиҳати экологӣ тоза хизмат хоҳад кард.
Дар назар аст, ки фурушандагони нерӯи барқ - Тоҷикистон ва Қирғизистон дар моҳҳои май - сентябр то 5 миллиард киловат/соат, аз ҷумла 3 миллиард киловатт/соат аз Тоҷикистон ба харидорон - Афғонистон ва Покистон таҳвил хоҳанд кард.
Маблағи умумии лоиҳа 1 миллиард доллар арзёбӣ мегардад. Барои иҷрои ин тарҳ Тоҷикистон ба миқдори 320 миллион доллари амрикоӣ сармоя ҷалб мекунад. Сармояҳои Қирғизистон 209 миллион, Афғонистон 354 миллион ва Покистон 209 миллион долларро ташкил медиҳад.
Дар назар аст, дар марҳилаи аввал хатти баландшиддати 500-киловаттаи интиқоли неруи барқ аз Даткаи Қирғизистон ба Хуҷанди Тоҷикистон бо дарозии 477 километр бунёд шуда, сипас сохтмони хатти баландшиддат аз Тоҷикистон ба Афғонистон ва аз он кишвар ба Покистон бо дарозии 750 километр оғоз шавад.
Хабарҳои дигар
Рӯзнома
Эзоҳи худро нависед