Ӯ ҳеҷ тасаввур намекард, ки пир мешавад, аз гӯшаи хаёлаш ҳам намегузашт, ки дар зиндагӣ бекасу танҳо мемонад. Пайвандонаш, ҷигаргӯшаҳояш мӯйсафеди умраш ба ҳаштод расидаро ба ҳоли худаш мегузоранду ҳар яке аз пайи кору бори худ мераванд. Пирамарди асо ба дасти хамидақомат ин ҳамаро дар дами пириаш чашмдор набуд, вале тақдир инро дар насиби ӯ навишта буд. Кай гумон мекард, ки ба хонаи пиронсолон меафтаду аз пайвандонаш, хонаву дараш ҷудо мемонад?

Вақте ба аёдати бобои Ибодуллоҳ - ба хонаи пиронсолон рафтам дидам, ки андешаманду хаёлӣ назди тиреза рост истода ба берун менигарад. Шояд роҳи касеро интизор буд...

Ниҳоят, вақте ки чашм аз тиреза бардошт - шояд дигар хотираш ҷамъ шуд, ки касе намеояд – пирамард омада ба курсие нишаст. Ман ҳам фурсатро ғанимат дониста, пойи суҳбаташ нишастам.

Бобои Ибодуллоҳ 80 сол дорад. Се сол мешавад, ки сокини Маркази хизматрасонии иҷтимоӣ барои нафақахӯрон ва маъюбони шаҳри Душанбест. Ҳамеша бо чашминтизорӣ роҳ мепояд, ки писаронаш оянду аққалан боре аз аҳволаш хабар гиранд. Ӯ бо таассуфи зиёд изҳор дошт, ки шояд натавонистам ба фарзандонам падари хубу намунавӣ бошам.

Мӯйсафед оилаи хушбахт дошт, бо ҳамсар ва панҷ фарзандаш зиндагии хубу шоистае мегузаронд. Бо гузашти солҳо чор фарзандаш барои таъмини рӯзгор ба муҳоҷирати меҳнатӣ рафтанд. Ҳамсараш барвақт дунёи фониро тарк кардааст. Мегӯяд, бачаҳо рӯзгорашонро ба зӯр пеш мебаранд... Маълум, ки бо ин ҳол ӯ нахостааст ба фарзандонаш бор шавад.

Ҳарчанд ҷомеаи мо мисли кишварҳои дигар ба он дараҷа нарасидааст, ки аз волидон рӯ гардонанд ё ин ҳолат хеле зиёд бошад, вале аҳён-аҳён фарзандоне пайдо мешаванд, ки наметавонанд дар дами пирӣ падар ё модари пирашонро парасторӣ кунанд. Сабаби инро аз равоншинос Ёрмаҳмад Алиаҳмад пурсон шудем. Номбурда гуфт:

- Яке аз сабабҳои ин масъала тарбияи нодуруст, муносибати нодурусти волидон ба фарзанд мебошад. Ин ҳолат ба он бурда мерасонад, ки онҳо дар давоми ҳаёт, хусусан дар пирӣ падару модарро хор мекунанд. Дигар ин ки бархе ҷавонон ҳамин ки оиладор шуданд, пурра ё қисман ба оила ё ҳамсарашон вобаста мешаванд. Дар ин ҳолат падару модар дуюмдараҷа мемонанд, парастории онҳо аз назар дур мемонад. Азоб мекашанд ва оқибат ё мефавтанд ё маҷбур мешаванд ба хонаи пиронсолон гузаранд. Ба ин омили дуюм як чизи дигарро ҳам мешавад афзуд: вақте ки одам пир шуд, дар вай аз ҷиҳати психологӣ косташавиҳои гуногун ба вуҷуд меояд. Худро идора кардан баъзан мушкил мешавад. Дилмондагӣ, хастагӣ ва танҳоӣ барин ҳиссиёт онҳоро фаро мегирад, ки ба муносибату рафтори онҳо таъсир мегузорад. Ин ҳолати онҳоро бошад баъзе келинҳо бардошта наметавонанд ва ба шавҳар “маслиҳат” медиҳанд, ки падараш ё модарашро ба хонаи пиронсолон бубарад. Яъне таҳаммул карда натавонистани одами пир, ки худашро идора карданаш мушкил шудааст, аз ҷониби келин ё фарзандон омили дигари ин амали нангин аст”.
Шояд то ҷое масали “Ҳарчи кошти ҳамон медаравӣ” дуруст бошад. Аммо ҳеҷ мумкин нест ва ба шаъну шарафи фарзанди мусулмон намезебад, ки аз падару модари хеш рӯ гардонад. Баъзеҳо дар он андешаанд, ки бекорӣ қисми зиёди фарзандонро маҷбур кардааст, ки аз нигоҳубини падару модарашон даст кашанд Аммо рӯ наовардан ва аз аҳволи онҳо хабар нагирифтан бераҳмист.

Умеда Ахмедова, ҷомеашинос сабабҳои ба хонаи пиронсолон бурдан ва ё аз нигоҳубини волидайн даст кашидани фарзандонро оқибати тарбияи нодуруст маънидод кард.

- Шояд падару модар низ дар ин хусус гунаҳгоранд. Чун дар хурдӣ он меҳру муҳаббати зарурие, ки ба онҳо чун ғизои маънавӣ лозим буд, дода натавонистаанд. Инчунин дағалона сухан рондан, ҳамеша нисбат ба он мушкилоте, ки фарзанд ба онҳо ҳамарӯза рӯ ба рӯ мешуд, бепарво будан, муҳити солими равонӣ муҳайё карда натавонистан, ғамхории кам нисбат ба фарзанд ва амсоли инҳо метавонад дар рафтори минбаъдаи фарзанд таъсир гузорад ва ӯ ба ҳамаи ин дар оянда ҷавоб гардонад. Чаро ки фарзанд хуб ё бад тавлид намешавад, балки ӯро оила ва муҳити иҷтимоӣ хуб ё бад шакл медиҳад”.

Тибқи иттилои Маркзази хизматрасонии иҷтимоии нафақахӯрон ва маъюбони шаҳри Душанбе дар марказ ҳамагӣ 100 нафар истиқомат мекунанд, ки қисми зиёдашон занонанд. 75 нафар аз сокинони марказ, ки аз чор ноҳияи шаҳри Душанбе мебошанд, хизмати иҷтимоӣ мегиранд. Ба боқимонда муваққатан, аз 3 то 6 моҳ хизмати иҷтимоӣ расонида мешавад. Инҳо яккаву танҳоянд ва овора зиндагӣ мекунанд. Ин 25 нафар маъюбанд, ҳуҷҷатҳои онҳо ба мақомоти дахлдор пешниҳод шуда, пас аз гузаштани муҳлати муайян ва тибқи роҳхати Агентии ҳифзи иҷтимоӣ онҳоро ба хона-интернатҳои маъюбон мефиристанд, ки он ҷо метавонанд то охири умрашон зиндагӣ кунанд.

- Дар ҷомеаи кунунӣ баъзан сабабгори асосии парасторӣ накардани падару модар ё ба хонаи пиронсолон бурда мондани онҳоро ба нохалафии фарзандон иртибот медиҳанд. Гӯё фарзандон то ҳадде худхоҳ мешаванд, ки намехоҳанд ба падар ё модари худ муносибати хуб дошта бошанд. Дар охир аз падару модар талаби халос шудан мекунанд, ки бештари маврид ба мурод мерасанд, - мегӯяд роҳбари Маркази хизматрасонии иҷтимоӣ нафақахӯрон ва маъюбони шаҳри Душанбе Муҳаббат Зарифова.

...Баъд аз хайрухуш аз хонаи пиронсолон берун шудан мехоҳам. Рӯз ҳам аллакай бегоҳ шуда истодааст. Мебинам, ки бобои Ибодуллоҳ оҳиста аз ҷояш мехезаду бо ҳамон асояш оҳиста-оҳиста қадам монда, сӯи тиреза меравад. Ӯ бо диққат ба берун дида медӯзад. Ба офтоби ғурубкардаистода. Кӣ медонад, ки ин лаҳзаҳо аз дилаш чӣ мегузарад?

Маълумот барои андеша: ...Фарзандони болиғу қобили меҳнат барои нигоҳубин ва таъминоти иҷтимоии падару модар масъул мебошанд. (Моддаи 34 Конститутсияи ҷумҳурӣ)