Зани тоҷик набояд аз шир додан ба навзодаш худдорӣ намояд. Зеро ғизои аввалини инсон ин шири модар мебошад. Тибқи гуфтаҳои табибон аксари ҷавонзанони имрӯза аз додани шири худ ба навзодаш дасткашӣ мекунанд. Модари ҷавон намедонад, ки ин амали кардаи ӯ ба тифлаш зарари манфӣ мерасонад.

Шири модар аз ақибмонии зеҳнӣ ва ҷисмонии кӯдакон пешгирӣ мекунад. Аммо боз модарони зиёд фарзандонашонро бо шири сунъӣ ба воя мерасонанд.

Саодат Мероҷовна, духтури занона дар ин росто мегӯяд, “беҳтарин ғизо барои кӯдак шири модар мебошад. Ҳангоми таваллуди кӯдак дар таваллудхона ба модарон иҷозат нест, ки аз шири сунъӣ истифода баранд. Дар ҳолате ки модар ё фарзандаш ҳангоми таваллуд азоб кашидан ва имконияти синамаконӣ надоранд, он лаҳза метавонад ба фарзандашон шири хонагӣ (шири гов, буз) диҳанд. Ин намуди ширҳо 0,5%-и ҷои шири модарро мегиранд. Пизишкон исбот намудаанд, кӯдаконе, ки шири модар хурда ба воя мерасанд, ба ҳар гуна бемориҳо дучор намегарданд. Ба ҳамаи мо маълум аст, ки ғизои кӯдаки навзод ин шири модар мебошад ва кӯдак метавонад, тариқи шири модар солим ба камол расад. Аз бисёр истеъмол кардани шири сунъӣ кӯдак ба бисёр бемориҳои сироятии меъдаю рӯда ва дилбеҳузурӣ гирифтор мешавад. Барои пешгирии ин гуна бемориҳо ҳатман ба духтури оилавӣ муроҷиат кардан лозим аст. Шири сунъӣ масъунияти бадани кӯдакро паст мекунад. Ман зидди маҳсулотҳои сунъӣ ҳастам ва аввалин маслиҳати ман барои модарони ҷавон ин худдорӣ аз ҳар гуна шири сунъӣ мебошад. Зеро борои фарзанди солим доштан, то 2-солагӣ бояд кӯдаконро бо шири модар калон кард”.

Ғизои дуруст ба инкишофи кӯдак ҳаматарафа таъсири мусбати худро мерасонад. Истифодаи зиёди ғизои номувофиқ кӯдакро аз рушду инкишоф боз медорад. Дар ин маврид кӯдак метавонад, ба ҳар гуна бемориҳо дучор шавад. Шири модаре, ки навзод то 6 моҳ истеъмол намояд, боиси солим будани кӯдак аст. Баъди шашмоҳа шудани кӯдак модар метавонад, аз ғизои ширадор кам-кам истифода барад.

Ғизои навзод, ки бо шири сунъӣ калон шудааст, баъди 1 сола шуданаш бояд серсафеда бошад. Бинобар ин, онҳо бояд ширу маҳсулоти ширӣ ва гушту тухм истеъмол кунанд. Танҳо дар ин ҳолат чунин кӯдакон метавонанд солим ба камол расанд.

Сурайё яке аз модарони ҷавон аст, ки фарзанди аввали худро бидуни шири модар бо бисёр мушкилиҳо ба воя расонидааст. Зеро доим фарзандаш ба бемориҳои сироятӣ дучор мешуд. Агар аз як ҷиҳат барои табобати фарзандаш маблағ ҷудо мекард, аз тарафи дигар барои харидории ғизои навзодаш маблағ сарф мекард, ки ин ба сатҳи паст рафтани зиндагии оилаи ҷавон гардид. Ӯ гуфт: “Бо мушкилоти зиёд кӯдакам яксола шуд, бо ҳар гуна хӯрокҳое, ки дар таркибашон сафедаҳо бисёртар аст, ба ӯ медодам. Барои ҳамеша ҷавон ва зебо монданам, аз додани шир ба кӯдаки навзодам худдорӣ намудам. Фикр мекунам, ман ягона зани тоҷик нестам, ки ба ин гуна рафтор даст задам. Мехоҳам дигар модарон ин хатои маро такрор накунанд, баръакс бояд ба фарзандашон шири модарӣ диҳанду саҳми худро дар солимии кӯдаки хеш гузоранд”.

Аз мушоҳидаҳо бармеояд, ки имрӯз занони ҷавони мо тақлид ба кишварҳои ғарб мекунанд, ки баъзе занони он ҷо фарзандонашонро бо шири сунъӣ калон менамоянд. Ин амали онҳо аз замонҳои пеш то ба имрӯз одат шудааст.

Шумораи зиёди модарон барои вазни зиёд нагирифтан, аз истеъмоли хӯрок даст мекашанд ва шири онҳо оҳиста-оҳиста нест мешавад. Шири сунъие, ки кӯдак истеъмол мекунад, як қутии он 50-60 сомонӣ арзиш дорад. Зиёда аз 35%-и занони тоҷик кӯдаки худро то шашмоҳагӣ бо шири сунъӣ таъмин мекунанд. Аммо андеша намекунанд, ки дар дунё ҷойи шири модарро ягон маҳсулотҳои дигар иваз карда наметавонанд. Ҳар як модар бояд бидонад, ки шири ӯ дар солимии фарзандаш нақши муҳимеро дорад.

Пас, ҳамаи модаронро хотиррасон мекунем, ки ҳаргиз аз додани шири худ барои фарзанд худдорӣ накунанду аз шири табиӣ ба онҳо диҳанд. Зеро солимию хушбахтии фарзандон бахти баланд барои волидон аст.